Zacznę się odchudzać, rzucę palenie, zmienię pracę – to według ostatniego badania CBOS najpopularniejsze postanowienia noworoczne Polaków. Lubimy sobie coś obiecać na początku roku, gorzej jednak z dotrzymaniem obietnic. Jeśli jednak podejdziemy do tematu w sposób przemyślany, a nie spontaniczny, jest szansa na powodzenie.
Osiągaj cele – bądź smart!
Przy każdym stawianiu celów ważne jest działanie według schematu SMART. Jak mówi Encyklopedyczna definicja Zasada SMART to metoda wspomagająca prawidłowe definiowanie celów, dzięki czemu wzrasta szansa na ich osiągnięcie. Wyznaczanie celów zgodnie z tą zasadą wymaga uważnego przeanalizowania tego, co chcemy osiągnąć. Jej nazwa złożona jest z akronimu, pochodzącego od angielskich słów: Specific (specyficzny), Measurable (mierzalny) Achievable (osiągalny) i Relevant (istotny).
Tę metodę przeprowadzimy na postanowieniu: chcę schudnąć!
Specific (specyficzny)
Specyficzny oznacza to, że mamy jasno wiedzieć, czego nasz cel dotyczy. Cel powinien być jasno zdefiniowany i sprecyzowany, musimy wiedzieć, co chcemy dzięki niemu osiągnąć. Dobrze sformułowany cel, czy w naszym przypadku, postanowienie noworoczne, zgodnie z tą zasadą, oznacza to, że łatwo nam go sobie wyobrazić i zmierzyć. Jeśli, np., chcemy schudnąć, musimy określić, ile kg i w jakim okresie, czyli nie postanawiajmy sobie ogólników: chcę schudnąć w 2019 roku, tylko chcę schudnąć 10 kg.
Measurable (mierzalny)
Nasz cel (postanowienie) musi być możliwy do zmonitorowania i zmierzenia, dzięki temu będziemy mogli jednoznacznie określić, czy cel osiągnęliśmy. Postęp celu można określić na parę sposobów, np.: cotygodniowego ważenia się oraz pomiarów obwodów.
Achievable- (osiągalny)
W tym punkcie ważne jest, aby osoby, które chcą osiągnąć dany cel, miały możliwość uzyskania niezbędnych zasobów potrzebnych do jego realizacji. W przypadku naszego postanowienia o schudnięciu zasobami tymi będą np.: karnet na siłownię/fitness, zbilansowana dieta, zmiana nawyków żywieniowych, czas na uprawianie aktywności, bliscy, którzy będą nas wspierać, nasza motywacja, ale też samoocena. Bez zapewnienia sobie tych składowych szansa na realizację celu jest znikoma. Najlepiej będzie zrobić sobie listę rzeczy potrzebnych nam do realizacji naszego postanowienia.
Relevant – (istotny)
Nasz cel, postanowienie powinno być dla nas ważne, powinno nieść za sobą konkretną wartość. Jeśli chcemy schudnąć, musimy sami mieć w sobie tę potrzebę. To nie może być potrzeba innych, bo koleżanka powiedziała, że jesteś gruby. To Ty musisz utożsamić się z celem: chcę schudnąć, bo nie mieszczę się w swoje ulubione dżinsy, a jak schudnę, będę mógł znów je nosić.
Zatem jeśli w punkcie powyższym określiliśmy sobie jakie zasoby są nam potrzebne, teraz musimy rozpoznać, co z tej listy posiadamy, a czego nie. Ważne jest też określenie w jaki sposób uzupełnimy braki, np.: muszę ćwiczyć na siłowni, mam odpowiedni strój i czas, nie mam karnetu – do końca tygodnia wybiorę klub i kupię karnet.
Time-bound – (określony w czasie)
Przy wyznaczaniu celów i realizacji postanowień noworocznych niezwykle istotne jest, aby określić ostateczny termin jego osiągnięcia. Dzięki temu zwiększamy mobilizację do działania. Jest to też niezbędny warunek do skutecznego monitorowania – wiedząc, ile zostało czasu do realizacji lub ewentualnie podjąć działania korygujące. Musimy zatem określić datę początkową odchudzania i jego zakończenia. Określenie tych danych ułatwia uniknięcia pułapki w postaci ciągłego odkładania celu na później. Należy uważać, by nie przyjąć nierealistycznych założeń, czyli takich, że cel zostanie osiągnięty w bardzo krótkim czasie, z kolei ustalenie zbyt długiego czasu jest również niekorzystne, ponieważ powoduje brak silnej motywacji do realizacji celu. Jeśli chcemy schudnąć 10 kg w 2019, podzielmy sobie to na realne etapy: np. Początek odchudzania 5.01, koniec 30 czerwca (czyli tuż przed wakacjami!!!)
Filozofia KAIZEN czyli metoda małych kroków
Przy realizacji celów czy postanowień noworocznych możemy też kierować się japońską filozofią KAIZEN, w dosłownym tłumaczeniu oznaczającą „dobrą zmianę”, a w praktyce oznaczającą metodę małych kroków. Nasze cele, jakby dla nas nie były istotne, mają szansę powodzenia, jeśli podejdziemy do nich na spokojnie, ale systematycznie. Każdego dnia po trochu. Wiadomo, że najlepiej osiągnąć cel jak najszybciej, ale czasem lepiej nie rzucać się z przysłowiową motyką na księżyc, biec bez opamiętania i tchu do przodu tylko uważnie załatwiać małe kroki i z każdym następnym zbliżać się do doskonałości. W przypadku naszego odchudzania może lepiej nie rzucać się na dietę pełną wyrzeczeń i na katorżnicze ćwiczenia fizyczne, tylko zmienić nawyki żywieniowe i sukcesywnie uprawiać aktywność fizyczną. Schudniemy wtedy może nie aż tak spektakularnie, ale na pewno unikniemy efektu jo jo. Metodą małych kroczków właśnie 🙂
Noworoczne postanowienia – to musi się udać!
Wyposażeni już w tak konkretną wiedzę łatwiej nam będzie dotrzymać obietnic. Najlepiej byłoby nie robić od razu całej listy postanowień, im będzie ich więcej, tym trudniej będzie je zrealizować. Polacy co roku coś sobie postanawiają. Jak już wiemy, na pierwszym miejscu chcemy schudnąć, zaraz potem obiecujemy sobie, że rzucimy palenie, zmienimy pracę lub partnera. To są poważne decyzje, często mające wpływ na całe nasze życie, powinny być poprzedzone długą analizą. Może zatem warto postanowić sobie coś przyjemnego i łatwego w realizacji? Niech to będzie np. postanowienie: pojadę do Tajlandii albo będę częściej odwiedzał restauracje…Można też, dla odmiany, nic sobie nie postanawiać, żeby się potem nie stresować, że nic z tego nie wyszło 😉
